![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Berlin |
Dla tych, którzy oczekują dalszych wieści z Międzygórza donoszę, że "akcja trwa". Kolejny weekend znów będzie baaardzo pracowity. Nadal trwają prace porządkowe i przesiewanie góry ziemi. Dołączyli również nowi sponsorzy.
W piątek i sobotę , 11-12.04, kolejne masowe ruszenie. W sobotę ,o 8.00, przyjedzie TVN nakręcić część materiału do "Mai w Ogrodzie".
Znów będziemy wydobywać kamień po kamieniu, żeby posadzić kolejną roślinę.
Do poprzedniego postu o Międzygórzu dorzuciłam więc kilka zdjęć dla zobrazowania mozołu prac jakie tam się odbywają.
http://zielonametamorfoza.blogspot.com/2014/04/miedzygorze-gdzie-gora-z-gora-sie.html
Myślami cały czas jesteśmy z "ogrodnikami" w Międzygórzu, a tu, na blogu, pragnę chwilę odpocząć i zmienić temat.
Będzie więc kilka refleksji o ogrodach japońskich.
Kiedy słyszę, że tu czy tam powstaje "japończyk" zastanawiam się co kieruje właścicielem ogrodu mającym takie właśnie potrzeby estetyczne. Czy urzekły go odmienne od naszych budowle i detale?
Czy "ogrodnik"ów mieszkał może pół życia w Japonii i z sentymentem wspomina? A może się tam urodził?
A może ma upodobanie do wszystkiego co "zagraniczne"? Inne?
Co tak naprawdę fascynuje Polaków w takim ogrodzie? Może prostota? Może filozofia?
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Berlin, Ogrody Świata. Ogród chiński. |
Czerwony kolor, pagody, rośliny czy biały żwirek lub dziwnych kształtów kamienie?
Myślę, że jest to harmonia.
Jak ją uzyskano i dlaczego?
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
Dlaczego Japończycy przez wieki doprowadzali do perfekcji taki a nie inny model ogrodowy? Własny i niepowtarzalny.
Dlaczego Anglicy wzorowali się na nim tak chętnie, aż wypracowali również własny, znany popularnie "ogrodem angielskim"?
Co łączy te dwa style?
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
Mnóstwo pytań.
Najstarszy tekst o projektowaniu ogrodu japońskiego,Sakuteiki, pochodzi z XI w. Większość zwartych w nim porad jest do dziś aktualna. Obrazuje jak ogród japoński zmienił się z kopii ogrodu chińskiego w wyłączne dla Japonii dzieło sztuki ogrodowej.
Filozofia japońskiego ogrodu jest prosta i ponadczasowa: odtwarzać w małej skali ogrodu to, co nas otacza w krajobrazie naturalnym.
"Im mniej tym lepiej"
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
Natura jest, jak często bywa, inspiracją. Natura była też inspiracją w chińskim ogrodzie. Japoński krajobraz jest jednak mniej "potargany" niż chiński, który początkowo bardzo zachwycał Japończyków.
Japoński ogród przedstawia więc łagodniejszą wersję ogrodu chińskiego, z którego się wywodzi. W rzeczywistości jest kopią łagodniejszego krajobrazu japońskiego.
Właśnie tę ideę, odtwarzania okolicznego krajobrazu, zapożyczyli "angielscy ogrodnicy". Mówimy "ogród naturalistyczny" myślimy: swobodny, nie wymuszony, nie kontrolowany. Czy taki ogród nie wymaga opieki? Niestety wymaga.
Myślę, że angielscy ogrodnicy przejęli od japońskich wiarę w to, że kultywowanie piękna ogrodu jest całkowicie duchowym zajęciem. Ceni się tu wiekowe drzewa i dawne rozwiązania. Prawie każdy, średni i duży, ogród angielski jest zaprojektowany. Nawet jeśli nazwisko projektanta dawno zapomniano.
Wyspiarze w swych ogrodach dokonują, zarówno dziś jak i dawniej, naprawdę spektakularnych rzeczy. To tu odbywają się sławne wystawy takie jak choćby Chelsea, które ogląda cały świat.
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
Ogród japoński nie jest geometryczny jednak tu i tam posiada linie proste. Wystudiowane i starannie rozmieszczone główne składniki: kamienie, wodę i rośliny. Sztuka ogrodowa polega w nim na uprawianiu raczej roślinności miejscowej i nie zamienianiu ogrodu w kolekcje roślin egzotycznych.
Dlatego ogród japoński, odtwarzający krajowe, okoliczne krajobrazy będzie swą filozofią przemawiał do obrońców ochrony środowiska XXI w.
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
W Japonii związki między ludźmi i naturą to relacje duchowe, które są czymś więcej niż interesem ogrodniczym. Czymś co łączy religię, filozofię i historię w jedno.
Czy naprawdę możliwe i konieczne jest nieudolne odtwarzanie tego w przydomowym ogródku w Polsce?
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
Kolekcjonowanie roślin również nie jest zamierzeniem japońskiego ogrodnika. Jest on raczej artystą niż ogrodnikiem. Rzeźbi swój ogród za pomocą małej liczby wykorzystanych gatunków roślin.
Ta filozofia również nie znajdzie poklasku w polskim ogrodzie, gdzie tworzone są bardzo często przypadkowe kolekcje egzotycznych nowości. Mało kto myśli o kompozycji. A przecież każdy podręcznik ogrodniczy od tego się zaczyna. Czy ktoś te strony czyta?
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Pagoda. Ogród chiński. |
Kolejna różnica: omszone kamienie. Otaczano je w Japonii od wieków wielkim szacunkiem. Uzyskiwały zawrotne ceny. Do dziś można podziwiać OGRÓD MCHÓW (w SAIHO-JI), który przetrwał od XI w.
W polskim ogrodzie mech to wróg numer jeden.
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
Drzewa to również ważny element krajobrazu i ogrodu. Większość tradycyjnie sadzonych roślin jest spotykana wciąż w lasach. Sosny, śliwy, wiśnie, klony, kamelie, azalie i bambusy. Powykrzywiana sosna Thunberga reprezentuje nadmorski krajobraz. Sosna gęstokwiatowa pochodzi z lasów porastających zbocza gór.
Dodatkowo ogród japoński to nadal, czego w naszych ogrodach nikt już nie pamięta, ogród symboli. Na przykład sosny wyrażają w nim długowieczność i trwałość....
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród chiński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Drzwi księżyca. Ogród chiński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Drzwi księżyca. Ogród chiński. |
....Miłorzęby symbolizują święte miejsca i dawniej sadzono je przy świątyniach. Jak u nas lipy lub jesiony.
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński. |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
Rośliny przycinane w japońskim ogrodzie mają zaokrąglone formy przypominające góry, chmury i morskie fale czyli tło naturalnego krajobrazu w Japonii. Ktoś powie może, że to banał i kicz. Ale ten kicz naśladujemy w naszych ogrodach z upodobaniem. Polski ogród to "ogród tujowy". Tyle, że tuja, a poprawnie po polsku żywotnik, nie jest dla krajobrazu japońskiego niczym obcym. Dla naszego powoli już też nie.
I choć przez wieki sadzono ją na cmentarzach, stąd nazwa symbolizująca życie wieczne, dziś nikomu to nie przeszkadza.
Straciliśmy wiedzę o symbolach i szacunek dla nich.
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
Kolejny magnes - biały żwirek. Nawet swobodnie dostępny, gdyż mamy w Polsce zasoby marmuru "białej i różowej Marianny". Wysypywane są nim ścieżki i ozdobne wzory ogrodowe. Jest jednak pewna różnica.
W Japonii miejsce wysypane białym żwirem to miejsce święte. Sprzyjające medytacji i czystości moralnej.
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
A japoński ogrodnik? Kim jest? Otóż głównie bardzo sprawnym "postrzygaczem". Wymagającym i kontrolującym całość. W jego ogrodach znajduje się mało roślin sezonowych więc strzyżenie krzewów wiecznie zielonych pochłania większą część jego czasu i starań.
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
Ogród japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
O.japoński |
![ogród japoński w Berlinie, Ogrody świata, detale ogród japoński]() |
O.japoński |
Nawet przy zaangażowaniu japońskich rzemieślników ogrody powstające poza Japonią często są raczej fantazjami a nie wiernymi kopiami.
Może jednak warto samą japońską filozofię przenieść na nasz grunt? Zamiast marnych kopii tworzyć prawdziwe dzieła?
Już w 1915 roku zauważono, że rozstawienie kilku typowych ozdób, tu bociana z brązu, tam kamiennej latarni, nie czyni ogrodu japońskiego. Są to raczej "akcenty japońskie".
Można też przytoczyć anegdotę o dumnym właścicielu ogrodu, który pochwalił się przed gościem, rodowitym Japończykiem, nowo założonym ogrodem japońskim. Gość pochwalił, że piękny i chcąc zrobić przyjemność właścicielowi dodał: nie mamy nic podobnego w Japonii.
:)
ewa
P.S
Wszystkie zdjęcia powyżej pochodzą z Berlina, z Ogrodów Świata, które warto odwiedzić. Znajduje się tam również kilka innych ogrodów tematycznych.
![]() |
Kraków |